Over leiding en toewijding

Liefde en trots voor een club is meer dan alleen maar het vieren van prijzen en het herkauwen van successen. Gelukkig maar. Liefde en trots zit hem in vele dingen: harmonieus het clublied zingen, een erehaag bij de uitvaart van een clubicoon, een stiftgoal van een A-junior, een eervol afscheid van een duur verkochte speler, het memoreren van een clublegende of een prachtige tifo-actie van een rood/wit-leger dat zingt, springt, aanmoedigt en steunt. Als het dooit, en als het vriest.

Dat laatste betreft de fanatiek(st)e fanschare van Ajax, ‘Vak 410’, die zich onvoorwaardelijk laat gelden tijdens wedstrijden van Ajax. Na reeds tien jaar van trouwe dienst vierden zij tegen NAC Breda hun welverdiende feest. Ze droegen hun jubileum met trots. Iedere Ajacied zou hun bestaan moeten waarderen (enkele supporters in vak 124 tegen AC Milan daargelaten). Die waardering trachtte ook de algemeen directeur, Rik van den Boog, te tonen. Hij richtte zich voorafgaand aan de wedstrijd tot het vak: “Dat jullie de komende 10 jaar deze sfeer kunnen vasthouden en dat we samen met jullie ongelofelijk mogen genieten van de komende 10 jaar voetbal. En alles wat daarna komt. Nogmaals, ontzettend bedankt mannen.”

Onder dat ‘we’ verstaat hij Vak410, zichzelf en iedereen die zich aangesproken voelt. En dat ‘we’ valt nog maar te bezien. De algemeen directeur en zijn bestuur staan namelijk onder een alsmaar toenemende druk en dat is niet geheel onbegrijpelijk. Dat Van den Boog niet geheel vrijuit gaat bij de tumultueuze jaren onder de trainers Marco van Basten en de door hem aangestelde Martin Jol was al duidelijk. Dat hij zich, vooral bij laatstgenoemde, volledig liet overrulen door de Hagenaar, die zijn ludieke bijnaam ‘Tony Soprano’ eer aan begint te doen, was nog niet bekend. Jol heeft zes spelers zonder enig scoutingsrapport en enkele afdankertjes van zijn eigen zaakwaarnemer naar Ajax mogen halen. Allemaal transfers waar Van den Boog zijn fiat aan gaf.

Daarbij: twee trainers in drie jaar tijd uitzwaaien, een financieel wanbeleid voeren, de macht uit handen laten nemen door een passant (Jol dus) en ondertussen een slepende affaire doorstaan vanwege het (door hem?) gevallen bedrijf The Entertainment Group. Je moet het de man nageven. Hij laat zich niet makkelijk uit het veld slaan. De kans is echter groot dat de reeds aangerichte ellende slechts de top van de ijsberg is. Voormalig hoofdscout Hans van der Zee is op straat gezet en is bereid alles op tafel te gooien om zijn gelijk jegens de algemeen directeur te halen. Dat gaat z'n positie niet sterker maken. 

Waar een vak vol hondstrouwe supporters hoop en glorie toont in bange dagen, is er een supporter die de macht en intentie heeft om deze wanorde een halt toe te roepen. De naam luidt Johan Cruijff. En “Johan Cruijff is terug bij Ajax”. In een klankbordgroep zowaar. In een wat? Ja, er is een klankbordgroep ‘gedingest’. Het huidige bestuur heeft de meest geëerde, succesvolle en invloedrijke Ajacied in een klankbordgroep weten te manoeuvreren. Dat levert echter een probleem op.

Wie geeft nu wie leiding? Formeel en organisatorisch gezien heeft Van den Boog alle macht en zijn Johan Cruijff en consorten slechts een adviesorgaan. Een soort van in te schakelen hulplijn als Rik even niet meer weet of Piet Keizer nou die zanger uit Volendam is of die voormalige linksbuiten uit Amsterdam. Het geval is echter dat niemand Johan Cruijff negeert, zeker niet een voetbaltechnische nobody die zich niet geheel zeker weet van zijn positie. Als hij Cruijff tegen het zere been stoot besluit Cruijff op te stappen. Exit Cruijff. Alweer. Dat gaat pijn doen. Dat levert kritiek op. De media zullen schrijven, de vijfde colonne zal steigeren en de supporters zullen zich roeren. Vertegenwoordigers van deze laatstgenoemde groep hebben laten weten achter het bestuur te staan en rust te prediken rondom de club, maar dat lijkt niet meer dan een goed bedoeld gebaar. De onrust is al gecreëerd, mede door beslissingen en handelingen van het huidige bestuur.

Rik van den Boog is een ijverig overlever en daarbij geen domme man. Door Cruijff binnen te halen sust hij de buitenwacht en blijft hij vooralsnog overeind. En er dreigt maar één manier om overeind te blijven. Hij zal toe moeten geven aan Cruijff en zijn bondgenoten; beamen dat de noodzaak tot verandering ‘logisch’ en vooral noodzakelijk is. Hij zal z’n excuses aan moeten bieden voor de schaamte die Cruijff heeft moeten ondergaan. Hij zal z’n auto geruisloos elders parkeren als hij de Audi van El Salvador op zijn plek ziet staan. Hij zal elk stoeltje in de Arena rood/wit verven als Johan hem dat vraagt. Hij zal links moeten gaan als Cruijff links gaat. Rik van den Boog zal moeten luisteren, knikken, zwichten en uitvoeren. De reus biedt de dwerg een schouder aan om zijn zicht verder te laten reiken. En dat doet hij slechts één keer.

Het wordt tijd dat Rik van den Boog zich een groot leider gaat tonen. En een groots leider is iemand die zich inzet voor een geheel dat groter is dan hijzelf. Wie A zegt hoeft geen B te zeggen. Hij kan ook toegeven dat A fout was en de aangeboden hulp aangrijpen om het anders te doen. Als hij de bloedfanatieke supporters over vijf jaar opnieuw wil kunnen toespreken, zal hij moeten luisteren naar de man die in z’n eentje een rood/wit-leger vormt. Gedreven door trots en clubliefde.